ویرایش چهارم مبحث نوزده نسبت به نسخه‌های پیشین، تحولی اساسی در نگرش به مصرف انرژی در ساختمان‌ها به وجود آورده است. در این ویرایش، به‌جای تاکید صرف بر مشخصات اجزای ساختمانی مانند ضخامت عایق یا نوع پنجره، تمرکز اصلی بر عملکرد کل ساختمان در مصرف انرژی گذاشته شده است. چهار رویکرد ارائه‌شده شامل:
روش تجویزی (Prescriptive): ساده‌ترین حالت ممکن است که الزاماتی مانند حداقل عایق حرارتی دیوار یا حداکثر ضریب انتقال حرارت پنجره‌ها را مشخص می‌کند. این روش برای پروژه‌های ساده یا با محدودیت طراحی مناسب است.
روش موازنه‌ای (Trade-off): این روش به طراح اجازه می‌دهد در یک بخش ساختمان سخت‌گیری کمتری اعمال کند، مشروط بر اینکه با بهبود در بخش دیگر، عملکرد کلی حفظ شود. برای مثال، اگر پنجره‌ها عملکرد حرارتی ضعیف‌تری دارند، با افزایش عایق دیوارها این نقیصه جبران می‌شود.
روش نیاز انرژی (Energy Needs): تمرکز این روش بر میزان کل انرژی گرمایشی، سرمایشی، روشنایی و تهویه موردنیاز در طول یک سال است. طراح موظف است طرحی ارائه دهد که این نیاز از یک آستانه معین پایین‌تر باشد.
روش کارایی انرژی (Energy Performance): پیشرفته‌ترین روش است که ساختمان را مانند یک سیستم پیچیده در نظر می‌گیرد و همه عوامل مؤثر بر مصرف انرژی را با هم تحلیل می‌کند، از طراحی گرفته تا انتخاب تجهیزات و رفتار بهره‌بردار.
همچنین، ویرایش جدید به‌جای استفاده از شاخص‌های کلی و ایستا، پارامترهایی دقیق‌تر مانند ضریب بهره‌خورشیدی (SHGC)، ضریب عبور نور مرئی (VT)، و نسبت‌های ترکیبی آن‌ها را در طراحی پوسته بیرونی ساختمان الزامی کرده است. این تغییرات نه‌تنها باعث کاهش انرژی مصرفی می‌شود، بلکه راهنمایی عملی برای طراحی پایدار و هوشمندانه ارائه می‌کند.
✅ فهرست مطالب
• یارانه‌های مصرف سوخت‌های فسیلی کشورهای مختلف و مقایسه با یارانه‌ها در ایران ✅
• وضعیت تعرفه‌های حامل‌های مختلف انرژی ✅
• تعرفه‌های گاز در کشورهای مختلف ✅
• تعرفه‌های گاز در ماه‌های گرم و سرد سال و در اقلیم‌های متفاوت ✅
• مقایسه وضعیت شدت مصرف انرژی ایران با دیگر کشورها ✅
• مقایسه وضعیت پایداری انرژی ایران با دیگر کشورها ✅
• بانک اطلاعات مصرف انرژی ساختمان‌ها ✅
• سامانه ملی پایش مصرف انرژی ساختمان‌ها ✅
• ماده ۱۸ قانون اصلاح الگوی مصرف ✅
• بازبینی و تهیه ویرایش چهارم مبحث ۱۹ ✅
• روند پیشرفت مقررات در ایران و چند کشور منتخب ✅
• مقایسه رویکردها در ویرایش‌های مختلف مبحث ۱۹ ✅
• مقایسه رویکرد مبحث ۱۹ ویرایش قدیم (۱۳۸۹) با ویرایش جدید ✅
• روش‌های مختلف طراحی در ویرایش چهارم مبحث ۱۹ ✅
الگوهای مطرح برای تعیین الزامات بهره‌وری انرژی در ساختمان:
• روش تجویزی یا اجزای ساختمان ✅
• روش موازنه یا کارکرد کلی ✅
• روش چارچوب انرژی یا نیاز گرمایی / سرمایی ✅
• روش کارایی انرژی ✅
• روش چرخه حیات ✅
روش‌های محاسبه (طراحی):
• جدول مقایسه بین روش‌های محاسبه (طراحی) در مبحث ۱۹ ✅
• شرایط لازم برای استفاده از روش‌های تجویزی و موازنه‌ای (کارکردی) ✅
• گونه‌بندی کاربری ساختمان‌ها طبق مبحث ۱۹ ✅
عوامل تاثیرگذار:
• میزان عایق‌کاری حرارتی جداره‌ها ✅
• تاثیر محل قرارگیری عایق حرارتی در مقطع جدار خارجی ✅
• تاثیر جهت‌گیری جدار خارجی ✅
• تاثیر پل‌های حرارتی ✅
• تعیین ضخامت مناسب عایق حرارتی بر اساس هزینه دوره حیات ✅
• الگوهای مطرح برای روشنایی طبیعی ساختمان ✅
فناوری‌های کاهش انتقال حرارت از پوسته خارجی ساختمان:
الف – جدارهای کدر:
• کاربرد مصالح و فرآورده‌های با مقاومت حرارتی مناسب ✅
• فناوری‌های ذخیره‌سازی حرارت در جدارهای ساختمان ✅
• لایه‌های دارای مواد تغییر فاز‌دهنده PCM ✅
• نمونه کپسول‌های به‌کاررفته در صفحات گچی برای تنظیم دمای داخل ✅
• بهبود عملکرد مصالح و فرآورده‌های متداول و رایج ✅
ب – جدارهای نورگذر:
• کاربرد جدارهای نورگذر با عملکرد حرارتی بهبود یافته (کم‌گسیل) ✅
• بهره‌گیری از سیستم‌های هوشمند و پاسخ‌گو ✅
فناوری‌های کاهش نیاز انرژی ساختمان:
• بهینه‌سازی مصرف انرژی با کاهش نیاز انرژی ساختمان ✅
• روش‌های کاهش نیاز انرژی ساختمان ✅
الف – سیستم‌های فعال و غیرفعال خورشیدی:
• تعریف و نمونه‌های سیستم‌های فعال و غیرفعال خورشیدی ✅
• دیوار ترومب، دیوار آبی، دیوار بارا-کنستانتینی ✅
• بام آبی، فضای خورشیدی (گلخانه) ✅
• تحلیل عملکرد این سیستم‌ها در فصول مختلف ✅
مطرح‌ترین سیستم‌های فعال خورشیدی:
• سلول فتوولتائیک ✅
• کلکتورهای خورشیدی ✅
• دودکش خورشیدی ✅
• پنجره با جریان هوا ✅
• نمای دو پوسته ✅
ب – تولید انرژی با دیگر انرژی‌های تجدیدپذیر ✅
• توربین‌های بادی تلفیق‌شده با ساختمان ✅
پ – سیستم نوین تهویه ✅
• فن‌ها و دریچه‌های هوشمند ✅
• تهویه مکانیکی در پنجره‌های نوین ✅
ت – سیستم‌های بازیافت انرژی ✅
• کاربرد و انواع سیستم‌های بازیافت حرارت:
ث – سیستم‌های ذخیره‌سازی ✅
ج – تجهیزات مکانیکی و الکتریکی با بازدهی بالا:
• پمپ‌های حرارتی متصل به زمین ✅
• سیستم‌های تولید همزمان گرما/سرما و برق (CHP) ✅
• سیستم‌های هوشمند برای انطباق با نیاز مقطعی ✅
🎯 پاورپوینت را تهیه کنید
اگر می‌خواهید آخرین ویرایش مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان را به‌طور عمیق بشناسید، با روش‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی در ساختمان‌ها آشنا شوید، و بتوانید طراحی‌هایی با رویکرد انرژی‌بری کم و پایداری بالا ارائه دهید، این فایل دقیقاً همان چیزی است که به آن نیاز دارید!
در این پاورپوینت، مطالبی کاملاً کاربردی از جمله:
✅ سیستم‌های خورشیدی فعال و غیرفعال
✅ فناوری‌های نوین عایق‌کاری و تهویه
✅ تحلیل مقایسه‌ای تعرفه‌های انرژی در ایران و جهان
✅ و روش‌های دقیق طراحی طبق ویرایش جدید مبحث ۱۹
ارائه شده‌اند.
یکی از نقاط قوت ویرایش چهارم مبحث ۱۹، علاوه بر مفاهیم فنی آن، الزامات اجرایی و قانونی دقیق و الزام‌آور برای تمامی ذی‌نفعان حوزه ساختمان است. طبق مصوبه شورای تدوین مقررات ملی ساختمان، شهرداری‌ها و مراجع صدور پروانه موظف‌اند از ابتدای سال ۱۴۰۱ (مارس ۲۰۲۲) برای تمام ساختمان‌های جدید، رتبه انرژی (Energy Rating) صادر کنند. این رتبه، مانند برچسب انرژی در لوازم خانگی، میزان بهره‌وری انرژی ساختمان را مشخص می‌کند و بخشی از مدارک الزامی صدور پایان کار خواهد بود.