پروژه بزرگراه نواب صفوی، یکی از بزرگ‌ترین و مناقشه‌برانگیزترین طرح‌های توسعه شهری تهران در دهه ۷۰ شمسی بود که با هدف کاهش بار ترافیکی مرکز شهر و اتصال دو محور اصلی شمال–جنوب اجرا شد. این پروژه حدود ۷ کیلومتر طول داشت و از ابتدا به دنبال ایجاد یک شریان سریع‌السیر در میان بافت متراکم شهری بود، اما در عمل، بافت‌های تاریخی و سنتی بسیاری را دچار دگرگونی کرد. در روند اجرا، هزاران واحد مسکونی تخریب و هزاران نفر جابه‌جا شدند که همین امر باعث انتقادات فراوان اجتماعی و فرهنگی شد.
از منظر طراحی، ساختار مسیر بر اساس اصول برنامه‌ریزی مدرن و جداسازی کارکردی طراحی شد، اما به علت بی‌توجهی به بافت انسانی و اجتماعی، انتقادات متعددی از جانب کارشناسان مطرح شد. یکی از نکات مهم، فقدان پیوند پیاده‌محور بین دو طرف بزرگراه بود که سبب شکاف اجتماعی و فضایی در نواحی اطراف شد. در بخش‌هایی از پروژه، فضاهای سبز و کاربری‌های خدماتی لحاظ شد، اما این‌ها نیز نتوانستند فقدان هویت محله‌ای را جبران کنند.
برخی کارشناسان بر این باورند که پروژه نواب بیش از آن‌که بر اساس "برنامه‌ریزی مشارکتی" شکل گرفته باشد، نمونه‌ای از "برنامه‌ریزی از بالا به پایین" است که به‌جای ارتقای کیفیت زندگی، تنها شاخص‌های فیزیکی را بهبود داده است. اکنون نیز بحث‌هایی درباره احیای فضاهای جانبی، تبدیل رمپ‌ها به فضاهای سبز، و ایجاد مسیرهای پیاده ایمن در دستور کار مدیران شهری قرار گرفته است. پروژه نواب، در کنار موفقیت‌های زیرساختی، نمونه‌ای از پیامدهای نادیده گرفتن لایه‌های اجتماعی در طراحی شهری محسوب می‌شود.
اگر به دنبال درک عمقی از مبانی ساختاری، تحولات کالبدی و چرایی انتخاب مداخلات شهری بزرگراهی هستید، این فایل را از دست ندهید. با رویکردی داده‌محور و تحلیل محور، اطلاعاتی کاربردی برای طراحی دوباره معابر، ارتقای پیوستگی محله‌ای و باززنده‌سازی ساختار اجتماعی ارائه می‌دهد. این بسته محتوایی، نگاه تحلیلی‌تان را تقویت می‌کند و می‌تواند پایه‌ای برای ارائه رسمی یا خدمات مشاوره در حوزه طراحی بزرگراه شهری باشد.
🎯 این منبع، تضمینی برای جذب مخاطبان حرفه‌ای، افزایش اعتبار سایت شما در حوزه شهرسازی و دریافت بازخورد مثبت از مشتریان آگاه است — پس هم‌اکنون تهیه‌اش کنید و جهشی را در کیفیت خدمات خود رقم بزنید!