هنر و معماری ایرانی در عصر حاضر با ملت ایران مرتبط است و معمولاً به عنوان آغاز دوره امپراتوری هخامنشی (حدود 550 تا 330 پیش از میلاد) شناخته می شود، اما تاریخچه طولانی تری دارد که ریشه آن به قبل از ورود ایرانیان به ایران باز می گردد. فلات ایران در هزاره سوم پیش از میلاد. با این وجود، تاریخ هنر و معماری ایرانی معمولاً بین سالهای قبل از میلاد مسیح است. ۵۵۰ پیش از میلاد و ۶۵۱ پس از میلاد، آغاز شاهنشاهی هخامنشی تا پایان امپراتوری ساسانیان. در ابتدا تحت تاثیر تمدن های قدیمی عیلام و سوسیانا در منطقه و بین النهرین همسایه قرار گرفت. آثار هنری ایلامی اولیه با تمرکز بر تصویر حیوانات و استفاده از طرح‌های هندسی و تخیلی و هنر شوش این الگو را منعکس می‌کرد اما از طریق نمایش سگ‌ها آن را گسترش داد. در واقع، به نظر می رسد که سگ ها از محبوب ترین نمایش های هنری سوزیانا بوده اند. معماری یادبود این دوره در محوطه چغازنبیل (که قبلاً به نام دور اونتاش شناخته می شد) با زیگورات و دیوارهای سر به فلک کشیده و سازه های ساده تر که همان دقت را در طراحی و ساخت نشان می دهد به بهترین وجه نمونه است. همین تکنیک‌ها و طرح‌ها، منهای زیگورات، بعدها بر آثار ایرانی تاثیر گذاشت.