تحلیل و بررسی طرح مرمت برج گنبد قابوس: احیای شکوه معماری ایرانی
برج گنبد قابوس، یکی از بلندترین بناهای آجری جهان و شاهکار معماری دورهٔ اسلامی، در شهر گنبد کاووس استان گلستان واقع شده است. این اثر تاریخی که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده، نمادی از هنر و مهندسی ایرانی در قرن چهارم هجری قمری است. مرمت این بنا، نه‌تنها به حفظ ساختار فیزیکی آن کمک کرده، بلکه به احیای هویت فرهنگی و تاریخی منطقه نیز یاری رسانده است.
🏛️ مرمت برج گنبد قابوس؛ تلفیق هنر، علم و تاریخ
مرمت برج گنبد قابوس با هدف حفظ اصالت تاریخی و ساختاری این بنای ارزشمند انجام شده است. در فرآیند مرمت، ابتدا مطالعات تاریخی و معماری بنا صورت گرفت تا شناخت دقیقی از وضعیت موجود حاصل شود. سپس، با بررسی مصالح و آسیب‌شناسی آن، اقداماتی برای بازسازی و تقویت ساختار بنا انجام شد. این اقدامات شامل تثبیت پی‌ها، مقاوم‌سازی سقف‌های چوبی و بازسازی تزئینات آجری بود
در این راستا، از مصالح سنتی مانند آجر خطایی، ملات کاهگل و چوب چنار استفاده شد تا هماهنگی با ساختار اصلی بنا حفظ شود. همچنین، برای کنترل رطوبت و تهویه مناسب، از روش‌های سنتی مانند اجرای زهکش‌های پیرامونی و نصب عایق‌های طبیعی بهره گرفته شد.مرمت تزئینات بنا نیز با دقت و ظرافت خاصی انجام شد. نقوش هندسی و گیاهی که در دوران قاجار رایج بودند، با استفاده از دست‌ساخته‌های هنری بازسازی شدند. این اقدامات نه‌تنها به زیبایی بصری بنا افزود، بلکه به ارتقای نورپردازی داخلی و ایجاد فضایی دلنشین کمک کرد.
سایت معماری «نقش برتر پارس» در گزارشی در مورد این بنا اشاره می‌کند: «مرمت برج گنبد قابوس نمونه‌ای شاخص از آشتی میان معماری تاریخی و نیازهای معاصر است، که با دقت علمی و احترام به فرهنگ بومی به انجام رسیده است.» – سایت نقش برتر پارس؛ مرجع معماری ایران