این مطالعه به‌طور دقیق هویت کالبدی، اجتماعی و کارکردی میدان سرخواجه (15 خرداد) در گرگان را واکاوی می‌کند تا نشان دهد چگونه فضاهای شهری می‌توانند زندگی محلی را فعال‌تر و محیط را کارآمدتر کنند؛ مناسب برای مدیران شهری، توسعه‌دهندگان شهری و کارشناسان فضای عمومی که به‌دنبال طراحی‌های معنادار و موفقیت‌آمیز هستند.
✨ خلاصه
🔹 فرم و ساختار کالبدی
میدان سرخواجه، به‌عنوان یکی از مراکز شهری گرگان، بخشی از بافت تاریخی-قاجاری این شهر است که دارای ویژگی‌های ویژه‌ای مثل نسبت‌های متناسب کالبدی، دسترسی‌های چندگانه، و نفوذپذیری بالا می‌باشد ساختار این میدان نشان از موقعیت‌های پیوسته به بافت محله‌ای و تجمع کاربری‌های تجاری و خدماتی دارد و تحول فضایی آن در گذر زمان، بیانگر انعطاف‌پذیری عملکرد شهری است.
🔹 حضور عابر پیاده و تعاملات اجتماعی
مطالعه‌ای کاربردی در این محور با رویکرد پیاده‌مداری نشان داده است که وجود فضاهای پیاده‌رو امن و فعالیت‌های عمومی در محدوده باعث افزایش مشارکت اجتماعی و کیفیت زندگی شهری می‌شود پیشنهاد شده است تا با ارتقای کیفیت کالبدی مسیرها و افزودن مبلمان شهری و سایه‌ساز، حضور پیاده در میدان تقویت شود.
🔹 منظر محله‌ای و عناصر طبیعی
از دیدگاه منظرپژوهانه، بین عناصر فرم‌بخش مانند شبکه مسیریابی، فضای سبز و نمادهای بومی مثل درختان میدان یک هم‌پوشانی فرهنگی و کالبدی قوی وجود دارد . این هم‌پوشانی باعث ایجاد حس تعلق و هویت محله‌ای در ساکنان شده و زمینه تعاملات اجتماعی را تقویت می‌کند.
🔹 فعالیت اقتصادی و خدمات شهری
کاربری‌های تجاری و خدماتی پیرامون میدان، فضای پویا و متنوعی را رقم زده‌اند. طبق نقشه‌ای که در برخی پاورپوینت‌های آماده موجود است، طبقه اول اطراف میدان عمدتاً با کسب‌و‌کارهای خرد پوشش داده شده‌اند این تنوع خدماتی باعث حضور بیشتر ساکنان و کاربران، افزایش سرزندگی و بهبود امنیت شهری در ساعات مختلف شبانه‌روز می‌شود.
🔹 چشم‌انداز آینده و پیشنهادات طراحی
براساس مطالعات نمونه‌ای در ایجاد فضاهای پیاده‌مدار، پیشنهاداتی نظیر افزودن مسیرهای پیاده‌رو گسترده‌تر، مبلمان شهری متناسب با اقلیم گرگان، افزایش عناصر سبز و تامین امنیت فیزیکی و بصری مطرح شده‌اند . این اقدامات نه‌تنها کیفیت زندگی را افزایش می‌دهد، بلکه زمینه ایجاد پویایی شهری و ارزش ملکی بیشتر را فراهم می‌سازد.
وب‌سایت نقش برتر پارس به‌عنوان مرجع معماران ایرانی اشاره کرده است که:
«میدان سرخواجه گرگان نمونه‌ای زنده از تطبیق فضاهای تاریخی با نیازهای امروز جامعه شهری است» – وب‌سایت مرجع معماری ایران.