🌇 فرم و ساختار شهر، بازتاب تصویری از نظام اجتماعی و کارکردهای روزمره آن است. طراحی شهری امروز نیازمند شیوه‌هایی علمی و کاربردی پشتوانه شده از پژوهش‌های بین‌المللی است تا به حس جهت‌یابی، ارتقا کارایی و زیبایی بصری کمک کند
🏙️ انواع فرم‌ها: از فرم متمرکز و فشرده تا فرم خطی، شعاعی، شطرنجی، حلقوی، اقماری، باغ‌شهر و چندمرکزی، هر کدام ویژگی خاصی دارند. به عنوان مثال، فرم خطی بر طول و توسعه دسترسی متمرکز می‌شود، در حالی‌که فرم شعاعی (ستاره‌ای) با شبکه‌ای از بزرگراه‌ها، هسته مرکزی را به مناطق پیرامونی متصل می‌کند .
🌐 فرم فشرده یا تک‌مرکزی (Compact City) بهره‌وری زمین را افزایش می‌دهد، خدمات شهری را در دسترس عموم قرار می‌دهد و اثرات زیست‌محیطی مثبت دارد. مدل‌هایی مانند ژنو و هنگ‌کنگ نشان می‌دهند این فرم چگونه به زندگی شهری بهتر کمک می‌کند .
🌳 فرم حلقوی (Ring) و فرم شطرنجی (Grid) نیز جایگاه ویژه‌ای دارند. سیستم حلقوی با استفاده از کمربندها، جهت‌بندی حرکت و ارتباطات شهری را بهینه می‌سازد. سیستم شطرنجی نیز با الگوی منظم خیابان‌ها، حکمرانی فضایی راحت‌تر و انعطاف‌پذیرتری برای تغییرات فراهم می‌آورد .
🛤️ شهرهای چندمرکزی و اقماری بر پایه چند قطب شهری ساخته می‌شوند که با افزایش جمعیت و توسعه منطقه‌ای، فشار بر هسته‌ی مرکزی را کاهش داده و تعادل عملکردی بهتری ایجاد می‌کنند. فرم باغ‌شهر نیز با تلفیق زندگی شهری و طبیعت، محیطی انسانی‌تر فراهم می‌سازد .
«شکل شهر در حقیقت ظرفی است که امکان می‌دهد فعالیت‌های شهری در آن به وقوع بپیوندد.» – سایت نقش برتر پارس