موضوع این پروژه به بررسی معماری مدرسه فخریه مروی تهران میپردازد، بنایی تاریخی با ساختاری ماندگار که از دوره قاجار به ما رسیده و جلوههایی زیبا از هنر معماری ایرانی-اسلامی را در خود نگه داشته است. اگر دنبال یک منبع کامل، مصور و تخصصی هستید که پلان، تزیینات، کتیبهها و ساختار کالبدی را همراه با تحلیل ارزش تاریخی ارائه دهد، این فایل برای شماست — فرصتی استثنایی برای افزودن میراث معماری به مجموعه علمی یا تجاری شما، با قیمتی مناسب و مطالبی که سایر رقبا ندارند!
✨ تحلیل معماری مدرسه فخریه مروی تهران
🕌 ● بنای مدرسه فخریه مروی در تهران متعلق به زمان فتحعلی شاه قاجار است و توسط محمدحسین خان مروی (که به لقب فخرالدوله مشهور بوده) ساخته شده است. مدرسه در خیابان ناصرخسرو، کوچه مروی واقع است و در کتیبه آن سال ۱۲۳۱ هجری قمری بهعنوان زمان احداث ذکر شده است.
این بنا بهصورت وقف تاسیس شده و همزمان با توسعه آموزش دینی در تهران یکی از مراکز مهم مدرسه علمیه به شمار میرود.
🕌 ● پلان و ساختار کالبدی مدرسه فخریه مروی نشاندهنده طرح چهار ایوانی است؛ صحن مستطیلی بزرگ با ایوانهایی در اضلاع آن دارد، حجرهها و کتابخانه در اطراف صحن قرار گرفتهاند، و ایوانهای شرقی و غربی ارتباط داخلی را برقرار میکنند.
فضاهای مسجد با تقسیمبندی مسجد تابستانی و مسجد زمستانی شکل گرفتهاند، بهطوریکه مسجد زمستانی در بخش شمالی با سقف گنبدی پوشیده شده و ایوان جنوبی و شبستان با سقف بلند برای ایام گرم استفاده میشوند.
🕌 ● تزیینات و جزئیات معماری از دیگر عناصر برجسته مدرسه است؛ کتیبهها با تاریخ و خطاطی قاجاری، کاشیکاریهای سنتی و عناصر چوبی در در و پنجرهها در این بنا دیده میشوند.
این تزیینات نه تنها جنبهٔ زیبایی دارند، بلکه بازتابی از هنر وقف، توجه به جزئیات و نگرش فرهنگی حاکم در دوره قاجار هستند. در سایت «نقش برتر پارس» آمده است: «بناهای تاریخی موجود در بافت مدرسه فخریه ی مروی، ارزش نگرشی والایی در تحلیل هنر معماری سنتی ایران دارند.» Nbpars
🕌 ● تغییرات کاربری و وضعیت فعلی این مدرسه طی تاریخ دستخوش تغییراتی شده است؛ در دوره پهلوی دوم به دبستان و دبیرستان بدل شد و پس از انقلاب دوباره به فعالیت حوزوی بازگشت.
هم اکنون حدود ۳۰۰ طلبه در این مدرسه فعالیت میکنند. بنای اصلی با مراقبت نسبی حفظ شده است، اگرچه ضرورت مرمت دقیقتر خصوصاً در تزیینات و ایوانها احساس میشود.
🕌 ● تحلیل تاریخی-فرهنگی و جایگاه معماری مدرسه فخریه مروی فراتر از فضاهای کالبدی، نمادی از وقف، علم، هنر و انتقال دانش در تهران قدیم است. نوع تقسیمبندی فضاها (ایوان، صحن، شبستان) و رعایت اصول اقلیمی مثل استفاده از سایهبان، تهویه طبیعی و جهتگیری بنا نشاندهنده درک ذاتی معماران سنتی از نیازهای اقلیمی و فرهنگی است.
همچنین موقعیت مدرسه در بافت بازار و خیابانهای تاریخی تهران اهمیت آن را از نظر منظر شهری و هویت محلهای افزایش داده است. این بنای تاریخی علاوه بر نقش آموزشی، نمادی از تعامل شهری، فضای مذهبی و اجتماعی در دل تهران قدیم است.