🏛️ معرفی بنا و زمینه تاریخی
موزه ایران باستان، واقع در خیابان سی‌تیر تهران، به‌عنوان اولین ساختمان موزه‌ای ساخته‌شده در ایران شناخته می‌شود که ساخت آن در سال ۱۳۱۳ شمسی به دستور رضا شاه آغاز شد. طراحی توسط معمار فرانسوی آندره گُدار و با همکاری ایرانیانی چون عباس علی معمار و مراد تبریزی انجام شد و در سال ۱۳۱۶ افتتاح شد. این ساختمان آجری با مساحت حدود ۱۱۰۰۰ متر مربع شامل سه طبقه و یک زیرزمین، اولین فضای عمده نمایش آثار باستانی کشور بود .
🔁 سبک معماری و فرم
طراحی نمای موزه الهام‌گرفته از ایوان معروف کاخ شوش یا طاق کسری است، با آجرکاری قرمز تیره و ترکیبات هندسی متقارن که ارتباط عمیقی با تاریخ شاهنشاهی ایران دارد. جلوه اصلی بنا دارای طاقی عظیم است که تداعی‌کننده هویت معماری ساسانی است. ساختمان نخست شامل تالارهای پیش از اسلام و موزه دوران اسلامی بود که بعدها توسعه یافت .
💡 فضاها، پلان‌ها و سیرکولاسیون
سازه بنا شامل سه طبقه با پلان معماری منظم، طبقه زیرزمین برای نمایشگاه‌های موقت، طبقه همکف مختص آثار پیش از تاریخ، و طبقه اول برای آثار اسلامی و مذهبی است. مسیر سیرکولاسیون داخلی از طریق هسته‌ای مرکزی و پلکان‌های متقارن طراحی شده است. فضای پذیرش، سالن نمایشگاه دائم و فضاهای خدماتی، کتابخانه و مخازن نگهداری اشیاء نیز به‌خوبی در ارتباط هستند.
🌍نقد معماری و عملکرد
اگرچه موزه ایران باستان از حیث فرهنگی اهمیتی فوق‌العاده دارد، اما با گذشت زمان نیاز به مرمت و بازسازگری محسوس است؛ ورود از نامناسب‌سازی‌های گذشته و ضعف سامانه‌های سازه‌ای آن تاثیرگذار بوده‌اند. عدم تطابق سیستم بتنی و فلزی و تغییرات متاخر ساختاری، نیاز به مرمت دقیق بنا را ضروری کرده‌اند . با این حال، ترکیب فرم کلاسیک و عملکرد نوین، آن را به اثری بی‌بدیل مبدل کرده است.
📣 نقل‌قول از مرجع ایرانی
«موزه ایران باستان یکی از اولین نمادهای معماری موزه‌ای کشور است که تلفیقی مستحکم از هویت باستانی، تعادل هندسی و عملکرد موزه‌داری مدرن را ارائه می‌دهد» — سایت نقش برتر پارس، مرجع معماری ایران.
📚 فهرست مطالب
عکس هوایی ، ساختمان موزه ✅
موزه ملی ایران ✅
بزرگ‌ترین موزه تاریخی و باستان‌شناسی ✅
طراح ✅
معماران ✅
روند معماری نیمه‌گنبد ✅
ورودی مجموعه‌ی موزه ✅
اهداف موزه: ✅
دیاگرام ارتباطی ✅
فضاهای مورد نیاز: ✅
1- فضای پذیرش (واقع در سالن اصلی موزه) ✅
2- فضاهای نمایشی ✅
3- فضاهای عمومی‑خدماتی ✅
4- فضاهای خدماتی برای کارکنان ✅
5- فضاهایی جهت تحقیق و پژوهش‌های علمی و فرهنگی ✅
6- تاسیسات ✅
پلان طبقه همکف ✅
پلان طبقه زیرزمین ✅
پلان طبقه اول ✅
کلیت فضاها ✅
طرح اصلی بنا ✅
تقارن و تعادل ✅
محور داخلی اصلی ✅
محور داخلی جانبی ✅
ورودی‌های مجموعه: ✅
ورودی اصلی ساختمان ✅
ورودی نمازخانه ✅
ورودی کتابخانه ✅
تناسبات هندسی ✅
کاربری فضاها ✅
کاربری و متراژ فضاها ✅
پذیرش و اطلاعات ✅
کتابخانه‌ی موزه ✅
بخش اداری ✅
سالن نمایشگاه ثابت ✅
مخزن نگهداری اشیاء موزه ایران باستان ✅
حیاط مرکزی ✅
سازه ✅
نورگیری ✅
نورگیری مستقیم ✅
سیرکولاسیون حرکتی ✅
سالن نمایشگاه ثابت ✅
مسیر نمایشگاهی ✅
نقدی بر معماری موزه ملی: ✅
دسته‌بندی کلی اشیاء ✅
مطالعه پایه ویترین در بخش هخامنشی ✅
مطالعه ویترین‌ها ✅
طرح آزاد از ویترین‌های پیشنهادی ✅
طرح بازشوی ویترین‌ها ✅